“ตรวจภายใน” ไม่น่ากลัวอย่างที่คิด

“ตรวจภายใน” ไม่น่ากลัวอย่างที่คิด

การตรวจภายในเปรียบเสมือนการตรวจเช็คสุขภาพของอวัยวะภายในของสตรี นอกจากนี้ยังสามารถบอกได้ว่ามีความผิดปกติใดเกิดขึ้นในอุ้งเชิงกราน รวมทั้งการตรวจภายในยังสามารถตรวจเช็คมะเร็งปากมดลูก ซึ่งเป็นมะเร็งที่พบมากในสตรีไทย ได้ในขั้นตอนเดียวกันนี้ได้ด้วย

“การตรวจภายใน”  เป็นสิ่งที่จำเป็นอย่างหนึ่งในการตรวจสุขภาพของสตรี ดังนั้นท่านจงอย่าลังเลใจในการที่จะไปรับการตรวจภายในอย่าปล่อยให้ปัญหาเรื่องความอายและความกลัวเจ็บมาทำให้ท่านไม่ได้รับบริการตรวจรักษาที่สำคัญนี้ “ใครบ้างที่ควรไปตรวจภายใน”

สตรีทุกช่วงอายุที่มีความผิดปกติเกี่ยวกับอุ้งเชิงกราน และอวัยวะสืบพันธุ์ ตัวอย่างเช่นเลือดออกผิดปกติจากช่องคลอดไม่ตรงกับรอบประจำเดือน ปวดท้องน้อย ปวดประจำเดือนมากผิดปกติ ตกขาวผิดปกติ คลำพบก้อนที่ท้องน้อย มีแผลบริเวณอวัยวะเพศ เป็นต้นควรไปปรึกษาสูตินรีแพทย์เพื่อรับการตรวจรักษา โดยในบางกรณีการวินิจฉัยโรค ซึ่งอาจกระทำเพียงการซักประวัติ และตรวจร่างกายทั่วไป โดยไม่จำเป็นต้องตรวจภายใน แต่ในบางรายก็มีความจำเป็นต้องตรวจภายใน ในสตรีที่ไม่มีความผิดปกติอะไร ก็ควรได้รับการตรวจภายในอย่างน้อยปีละ 1 ครั้ง
เพื่อตรวจเช็คว่าเป็นมะเร็งปากมดลูกหรือมีความผิดปกติของอวัยวะในอุ้งเชิงกรานหรือไม่

ต้องเตรียมตัวอย่างไรก่อนไปตรวจภายใน ?

  • กรณีที่มีอาการผิดปกติ ท่านสามารถไปปรึกษาสูตินรีแพทย์เพื่อรับการตรวจรักษา โดยไม่ต้องเตรียมตัวใดเป็นพิเศษสูตินรีแพทย์มักจะสอบถามเกี่ยวกับประวัติประจำเดือน และการใช้ยาต่างๆ ก่อนมาพบแพทย์ ถ้าท่านจำไม่ได้แนะนำให้จดใส่กระดาษไปด้วย แต่กรณีที่ไปตรวจภายในเพื่อเช็คสุขภาพประจำปี มีคำแนะนำดังต่อไปนี้คือ
  • ควรไปตรวจหลังจากประจำเดือนหมดสนิท หรือก่อนมีประจำเดือนรอบถัดไปประมาณ 1 สัปดาห์
  • ควรงดเว้นการมีเพศสัมพันธ์ การเหน็บยาในช่องคลอด หรือการสวนล้างช่องคลอด ประมาณ 2 วันก่อนไปตรวจภายใน
  • ในสตรีวัยหมดประจำเดือน (สตรีวัยทอง) หรือสตรีที่ฉีดยาคุมกำเนิดจะไม่มีประจำเดือน สามารถมารับการตรวจภายในได้ทุกเวลา

ขั้นตอนที่สำคัญในวันตรวจภายใน

หลังจากที่แพทย์ทำการสอบถามประวัติ และจำเป็นต้องตรวจภายในเพื่อให้ได้การวินิจฉัยโรค แพทย์จะให้ท่านไปเข้าห้องน้ำเพื่อปัสสาวะออกให้หมด เพื่อทำการตรวจภายในได้ผลแม่นยำที่สุดและท่านจะได้ไม่รู้สึกปวดปัสสาวะเวลาที่แพทย์กดตรวจท้องน้อย กรณีที่ท่านมีตกขาวไม่จำเป็นต้องล้างออก เนื่องจากแพทย์ต้องสังเกตลักษณะของตกขาวเพื่อช่วยในการวินิจฉัยโรค หลังจากนั้นแพทย์จะให้ท่านขึ้นบนเตียงตรวจภายใน โดยในห้องตรวจจะเป็นบริเวณมิดชิด มีเพียงตัวท่านแพทย์ และผู้ช่วยแพทย์เท่านั้น แพทย์จะสอดเครื่องมือตรวจภายในลักษณะคล้าย
ปากเป็ดไปในช่องคลอดเพื่อตรวจ และสามารถเช็คมะเร็งปากมดลูกได้ในขั้นตอนนี้หลังจากนั้นแพทย์จะถอดเครื่องมือออก และสอดนิ้วเพื่อตรวจภายใน โดยการตรวจในขั้นตอนนี้จะสามารถบอกได้ว่ามดลูก รังไข่ รวมทั้งอวัยวะใกล้เคียง มีความผิดปกติใดๆ หรือไม่ เมื่อแพทย์ตรวจภายในเสร็จแล้วจะให้ท่านไปแต่งตัว และรับฟังผลการตรวจภายใน สำหรับผลของการตรวจมะเร็งปากมดลูกนั้น จะใช้เวลาประมาณ 1-2 สัปดาห์ โดยบางโรงพยาบาลจะโทรศัพท์แจ้งผล และบางโรงพยาบาลอาจส่งผลการตรวจทางไปรษณีย์

ตรวจภายในเจ็บไหม ?

เนื่องจากการตรวจภายในจำเป็นต้องสอดเครื่องมือตรวจลักษณะคล้ายปากเป็ดเข้าไปในช่องคลอด ซึ่งในขั้นตอนนี้อาจก่อให้เกิดความไม่สุขสบายเล็กน้อยแต่มักใช้เวลาในการตรวจไม่นาน และแพทย์จะเลือกขนาดของเครื่องมือให้เหมาะสมกับสตรีเป็นรายๆ ไป ซึ่งแม้แต่สตรีที่เป็นโสดหรือไม่เคยมีเพศสัมพันธ์ก็สามารถรับการตรวจเช่นนี้ได้

ควรตรวจภายในบ่อยแค่ไหน ?

โดยปกติแล้วสตรีที่ไม่มีปัญหาสุขภาพใดๆ ควรไปรับการตรวจภายในและเช็คมะเร็งปกมดลูกประจำปี ปีละ 1 ครั้ง โดยเริ่มตรวจหลังจากมีเพศสัมพันธ์ครั้งแรก 3 ปี กรณีที่เป็นโสด แนะนำเริ่มตรวจเมื่ออายุ 30 ปี ยกเว้น มีอาการผิดปกติดังกล่าวข้างต้น ควรไปปรึกษาแพทย์เพื่อตรวจภายในโดยในทันทีโดยในกลุ่มหลังนี้ แพทย์อาจต้องตรวจติดตามเป็นระยะๆ หลังการรักษาด้วย

เมื่อไหร่ที่สามารถหยุดตรวจภายในได้ ?

กรณีที่ท่านได้รับการผ่าตัดมดลูก และรังไข่ออกไป เนื่องจากสาเหตุของเนื้องอกชนิดธรรมดา ท่านอาจไม่ต้องมารับการตรวจภายในอีก ถ้าท่านไม่มีอาการใดๆ ที่ผิดปกติ แต่กรณีที่ท่านได้รับการผ่าตัดเนื่องจากเป็นเนื้อร้ายหรือมะเร็ง หรือมีเซลล์ที่ผิดปกติระยะก่อนเป็นมะเร็งท่านไม่สามารถหยุดตรวจภายในได้ เนื่องจากแพทย์ต้องตรวจติดตามเพื่อเฝ้าระวังการกลับเป็นซ้ำของโรค

นพ.วิทยา ลิ้มดำรงค์ชิต
สูติศาสตร์และนรีเวชวิทยา
(Obstetrics and Gynaecology)

ข้อมูลติดต่อ

โทร. 044-015-999 หรือ โทร. 1719

ศูนย์สุขภาพสตรี เปิดให้บริการ

วันจันทร์วันอาทิตย์       เวลา 08.00-19.00 .