มะเร็งต่อมลูกหมากถูกจัดให้เป็นมะเร็งที่พบบ่อยเป็นอันดับต้นๆในผู้ชายไทย และยังคงมีแนวโน้มเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง ด้วยลักษณะของโรคที่มีการเติบโตอย่างช้าๆ และไม่มีอาการบ่งชี้ที่ชัดเจน หรือหากมีอาการก็จะมีลักษณะคล้ายกับอาการต่อมลูกหมากโต หรือต่อมลูกหมากอักเสบ ทำให้ถูกมองว่าเป็นโรคที่เกิดขึ้นตามวัย กว่าจะตรวจพบก็เป็นมากหรือลุกลามไปสู่อวัยวะสำคัญอื่นๆของร่างกาย

     มะเร็งต่อมลูกหมากเกิดจากการเจริญเติบโตและแบ่งตัวที่ผิดปกติของเซลล์ต่อมลูกหมากจนกลายเป็นก้อนมะเร็ง โดยเซลล์มะเร็งเหล่านั้นจะสามารถแพร่กระจายผ่านกระแสเลือด หรือต่อมน้ำเหลืองไปยังอวัยวะส่วนอื่นๆของร่างกาย ทำให้อวัยวะเหล่านั้นเสียหายและถูกทำลายในที่สุด

แหล่งที่มาของภาพ : https://thaiprostatecancer.com/get-to-known-prostate-cancer/

1. ปวดปัสสาวะบ่อย โดยเฉพาะในตอนกลางคืน

2. ปัสสาวะไม่พุ่ง หรือปัสสาวะไม่หมด

3. รู้สึกปวดเวลาปัสสาวะ หรือปวดเวลาที่หลั่งเมื่อถึงจุดสุดยอด

4. อวัยวะเพศไม่ค่อยแข็งตัว

5. มีเลือดปนในน้ำเชื้อ หรือปัสสาวะ

6. มีอาการปวดหลัง หรือปวดสะโพกตลอดเวลา

1. การตรวจต่อมลูกหมากทางทวารหนัก อาจคลำได้ก้อนที่ผิดปกติของต่อมลูกหมาก และมีความแข็งกว่าปกติ

2. การตรวจหาสารบ่งชี้มะเร็งในเลือด (PSA) เป็นการตรวจเลือดเพื่อดูค่าสารบ่งชี้มะเร็ง หากมีค่า PSA อยู่ในระดับ 0-4 ng/ml แนะนำให้ตรวจซ้ำทุก 1 ปี แต่หากมีค่า PSA ที่สูงกว่านั้น ควรได้รับการตรวจอย่างละเอียดด้วยวิธีการอื่นๆเพิ่มเติม

3. การตรวจอัลตราซาวด์ต่อมลูกหมากผ่านทางทวารหนัก (Trans-rectal Ultrasound of the Prostate : TRUS) เป็นการตรวจที่ใช้เครื่องมือสอดเข้าทางทวารหนักเพื่อตรวจลักษณะของต่อมลูกหมาก และสามารถวัดขนาดของต่อมลูกหมากได้

4. การตรวจ MRI ต่อมลูกหมาก ซึ่งปัจจุบันนิยมทำกันเนื่องจากมีความแม่นยำค่อนข้างสูง และยังสามารถบอกโอกาสของการเป็นมะเร็งต่อมลูกหมากได้อีกด้วย

5. การตรวจชิ้นเนื้อต่อมลูกหมาก (Prostate biopsy) โดยแพทย์จะทำการตัดชิ้นเนื้อต่อมลูกหมากส่งตรวจวิเคราะห์ในห้องปฏิบัติการ เพื่อยืนยันให้ชัดเจนว่าเป็นมะเร็งหรือไม่ การตัดชิ้นเนื้อต่อมลูกหมาก เป็นการนำเอาเซลล์หรือเนื้อเยื่อไปตรวจด้วยกล้องจุลทรรศน์โดยพยาธิแพทย์เพื่อดูว่ามีเซลล์มะเร็งหรือไม่ และให้คะแนนความรุนแรงของมะเร็งที่เรียกว่าคะแนนเกลียสัน (Gleason score) คะแนนของเกลียสันอยู่ระหว่าง 2-10 จะอธิบายจากลักษณะของเนื้องอกที่กระจาย ถ้าคะแนนของเกลียสันน้อย มะเร็งจะมีความรุนแรงน้อย ถ้ามีคะแนนของเกลียสันมาก จะสัมพันธ์กับความรุนแรงของมะเร็งมาก การตัดชิ้นเนื้อต่อมลูกหมากทำได้สองเทคนิค คือ การตัดชิ้นเนื้อผ่านทางทวารหนัก (ซึ่งนิยมทำในปัจจุบัน) หรือผ่านทางฝีเย็บ การตัดชิ้นเนื้อผ่านทางทวารหนักทำได้โดยสอดเข็มเล็กผ่านทางทวารหนักเข้าไปในต่อมลูกหมาก ส่วนการตัดชิ้นเนื้อต่อมลูกหมากผ่านฝีเย็บคือการเอาเข็มแทงผ่านผิวหนังระหว่างลูกอัณฑะและทวารหนักเข้าไปในต่อมลูกหมาก เมื่อได้ชิ้นเนื้อแล้ว พยาธิแพทย์จะตรวจดูชิ้นเนื้อด้วยกล้องจุลทรรศน์เพื่อหาเซลล์มะเร็ง

     ผู้ชายทุกคนที่มีอายุมากกว่า 50 ปีขึ้นไป ควรเข้ารับการตรวจสารบ่งชี้มะเร็งต่อมลูกหมาก (PSA) แต่หากมีประวัติคนในครอบครัวเป็นมะเร็งต่อมลูกหมาก ควรเข้ารับการตรวจครั้งแรกเมื่ออายุ 40 ปี และควรตรวจเป็นประจำอย่างน้อยปีละ 1 ครั้ง

1. 1. ผู้ชายที่มีอายุมากกว่า 65 ปีขึ้นไป จากสถิติจะพบที่เป็นมะเร็งต่อมลูกหมากมักมีอายุมากกว่า 65 ปี และพบน้อยมากในผู้ที่มีอายุน้อยกว่า 45 ปี

   2. มีคนในครอบครัวเป็น โอกาสเสี่ยงของคุณจะสูงมากขึ้นถ้าคนในครอบครัว เช่น พ่อ พี่ชาย น้องชาย หรือแม้แต่ลูกของคุณมีประวัติเป็นมะเร็งต่อมลูกหมาก

   3. จะพบในคนผิวดำมากกว่าคนผิวขาว

จำเป็นต้องตรวจหาระยะของโรคเพื่อค้นหาว่ามะเร็งได้กระจายออกมาจากต่อมลูกหมากไปที่อื่นหรือไม่ เพื่อช่วยเลือกแนวทางการรักษาที่ดีที่สุด

1. การตรวจด้วยเอกซเรย์คอมพิวเตอร์ (CT scan)

2. การตรวจด้วยเครื่องคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า (MRI) มักใช้เพื่อตรวจว่ามีมะเร็งระยะลุกลามออกนอกต่อมลูกหมากหรือไม่

3. การทำ scan กระดูกทั่วร่างกาย (bone scan) เพื่อดูว่ามีการลุกลามไปกระดูกหรือไม่

     การรักษามะเร็งต่อมลูกหมาก ขึ้นอยู่กับระยะของมะเร็ง มะเร็งระยะแรกเริ่มสามารถรักษาให้หายขาดจากโรคได้ ในขณะที่มะเร็งระยะลุกลามเฉพาะที่โอกาสรักษาให้หายขาดลดลง ส่วนการรักษามะเร็งระยะแพร่กระจายมีจุดประสงค์หลักคือลดอาการและให้มีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น

     การรักษามะเร็งต่อมลูกหมากมีได้หลายวิธี ได้แก่ การเฝ้าระวังอย่างใกล้ชิด การผ่าตัด การฉายรังสีรักษา การรับประทานยายับยั้งฮอร์โมนเพศชาย หรือการได้รับเคมีบำบัด บางคนอาจต้องใช้การรักษาแบบร่วมกันเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการรักษาที่เหมาะสม ซึ่งต้องขึ้นอยู่กับอายุและสุขภาพทั่วไป ระยะของโรคมะเร็งว่ามะเร็งอยู่ภายในต่อมลูกหมากหรือกระจายออกมานอกต่อมลูกหมาก ตลอดจนการรักษามะเร็งที่กลับมาเป็นใหม่จะมีแนวทางการรักษาที่แตกต่างกัน ซึ่งคุณและหมอจะร่วมกันในการวางแผนการรักษาที่เหมาะสมที่สุด หมอจะอธิบายทางเลือกการรักษา ผลที่คาดหวังในแต่ละวิธี ผลข้างเคียงที่มีโอกาสเกิดขึ้นให้คุณเข้าใจ

“มะเร็งต่อมลูกหมาก” ค้นพบได้ตั้งแต่แรกเริ่มทั้งที่ยังไม่มีอาการ ซึ่งสามารถรักษาให้หายขาดได้ ดังนั้นหากคุณเป็นคนหนึ่งที่มีปัจจัยเสี่ยงแนะนำให้ตรวจหามะเร็งต่อมลูกหมากเมื่ออายุ 40 ปี แต่ถ้าไม่มีปัจจัยเสี่ยงแนะนำให้ตรวจอายุ 50 ปี ตรวจสุขภาพครั้งต่อไป อย่าลืมให้คุณหมอช่วยตรวจค้นหามะเร็งต่อมลูกหมากให้เลยนะครับ

" มะเร็งต่อมลูกหมาก โรคที่ผู้ชายวัย 50+ ต้องระวัง "